آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن کریم (مقدّمه)

مقدّمه

قال رسولُ اللهِ (ع): «ما مِنْ مُؤْمِنٍ ذَکَراً أو اُنْثی؛ حُرّاً أو مَمْلُوکاً اِلّا وَ لِلّهِ عَلَیهِ حَقٌ واجِبٌ اَنْ یَتَعَلَّمَ مِنَ القُرْآنِ⁽¹⁾».

ترجمه: هیچ زن و مرد مؤمنی نیست، چه آزاده و چه برده مگر اینکه خداوند بر او حقّ واجبی دارد که باید (به اندازه توانش) قرآن را بیاموزد.

قرائت قرآن بنابر آیه ی «و رَتِّلِ القُرْءَانَ تَرتیلاً ⁽²⁾» باید به صورت ترتیل باشد. قرائت ترتیل نیز بنابر فرمایش امام علی (ع) قرائتی است که دارای دو ویژگی باشد: «1. بیانُ الحروف 2. حفظُ الوقوف»⁽³⁾. بیانُ الحروف یعنی حروف به صورت صحیح⁽⁴⁾ و آشکار بیان شوند و حفظُ الوقوف یعنی برای وقت نمودن جای مناسبی انتخاب شود.

برای تحقّق فرمایش امام علی (ع)، «علم تجوید» برای «بیانُ الحروف» و «علم وقف و ابتداء» برای «حفظُ الوقوف» تاسیس شده است تا با رعایت قوانین ذکر شده در این دو علم، قرائت ترتیل حاصل شود.

مباحث مربوط به روانخوانی قرآن کریم، صرفاً برای آموزش صحیح خوانی بوده و مقدّمه ای برای یادگیری علم تجوید می باشد و لذا برای رسیدن به قرائت ترتیل باید اوّل مرحله روانخوانی را بگذرانیم.

بنده {حقیر} نیز تصمیم گرفتم یک دوره آموزش روخوانی و روانخوانی قرآن کریم را به صورت جزوه آماده کنم. در این آموزش إن شاء الله مطالبی را که از اساتید گرامی و کتاب های مختلف بدست آورده ام را با زبانی ساده و حذف موارد غیر کاربردی⁽⁵⁾ جمع آوری خواهم کرد. از جمله کتابهایی که بسیار در مطالب این جزوه نقش داشته اند عبارتند از:

1. «تجوید و روانخوانی قرآن کریم»، تألیف: علی حبیبی/محمد رضا شهیدی.
2. «راهنمای تدریس روخوانی قرآن کریم»، تألیف: علی حبیبی.
3. «آموزش روخوانی قرآن کریم»، تألیف: علی حبیبی.
4. و …

چند نکته:

1. مطالب طی 10 درس بیان خواهند شد که پی دی اف هر درس برای دانلود قرار داده می شود و در آخر که درس ها تمام شد، یک جزوه شامل تمام دروس با فهرست و صفحه آرایی و… برای دانلود قرار داده می شود.
2. در ابتدای هر درس چند سؤال مطرح می شود تا ذهن شما با آمادگی بیشتری وارد درس شود.
3. با یاد گرفتن این قواعد و انجام تمارینی که در طی دروس خدمت شما عرض خواهد شد، شما به مهارت روخوانی دست پیدا خواهید کرد ولی برای دستیابی به مهارت روانخوانی، باید تمرین کرده و کمی پشتکار به خرج بدهید.
4. از میان ویژگی ها و شیوه های نگارش مختلف قرآن، تنها به ویژگی ها و شیوه نگارش خط عثمان طه خواهیم پرداخت چرا که فراوانی بیشتری نسبت به خط های دیگر دارد.
5. در صورت داشتن سؤال و یا پیشنهاد و یا بیان اشتباهات این جزوه، لطفا از قسمت نظرات وبلاگ استفاده کنید و یا به آدرس ایمیل «h a a a j a t @ g m a i l . c o m» ارسال نمایید (ان شاء الله حتما در ویرایشات بعدی مواردی که ذکر می کنید را لحاظ خواهیم کرد).
6. و در آخر اینکه ما را از دعای خیرتان بی نصیب نگذارید.